Afgelopen maandagavond 27 november was Schrijven naar de Toekomst aanwezig bij de Keti Koti Dialoog Tafel in OBA de Hallen. Hier ontmoetten verschillende mensen elkaar om samen in gesprek te gaan over ons gedeelde slavernijverleden en de gevolgen ervan bespreekbaar te maken.
Initiatiefnemers Mercedes Zandwijken en haar man Machiel Keestra begonnen 11 jaar geleden met de dialoogtafels. Geïnspireerd op de Joodse Seder Tafel is de Keti Koti Tafel een nieuwe traditie “waarbij middels het uitwisselen van persoonlijke ervaringen, herinneringen en gevoelens stil gestaan wordt bij de hedendaagse gevolgen van het Nederlandse slavernijverleden met witte en zwarte Nederlanders en alle kleuren daar tussen in.” Het doel is om tot onderlinge empathie en begrip te komen en nieuwe inzichten op te doen die leiden tot een samenleving vrij van discriminatie en racisme.
Voor de Keti Koti Tafel vroeg de afdeling Diversiteit van Stadsdeel West Schrijven naar de Toekomst om de Kon Na Liti's te verzorgen. Kon Na Liti betekent ‘brenger van het licht’ in het Sranang Tongo. Een wit en een zwart persoon vertellen wat de vragen van de dialoogtafel voor hen betekenen. In dit geval was het thema Burgermoed vs. Stilzwijgen.
Schrijven naar de Toekomst begon eigenlijk al in 2018 toen Marilien Mogendorff en Urias Boerleider begonnen met hun correspondentie over de erfenis van het koloniaal verleden en hoe dit nog steeds zichtbaar is in de maatschappij van nu. Ruim honderd brieven en vijf jaar later is deze correspondentie relevanter dan ooit en de dialoog die zij met elkaar voeren inspirerend. Een deel uit deze briefwisseling droegen zij tijdens de Keti Koti Tafel voor aan de aanwezigen. Hieronder twee passages uit deze dialoog;
“Urias, ik wil horen waar het wringt. Waar we een gesprek en discussie over kunnen voeren. En hoe open we dat kunnen doen. Ik wil weten wat je zo ontzettend stoort. Hoe jij je voelt. Ik wil het weten. Bovendien voed ik een wit kind op en daarmee draag ik een verantwoordelijkheid dit te snappen. Ik wil mijn bek niet houden. Ik wil ook niet dat jij je mond houdt. Ik wil het horen, weten, zien, ik wil voelen en begrijpen wat jij voelt.” - Marilien
“Ik ben blij dat we voor de variant hebben gekozen waarin we volstrekt eerlijk met elkaar willen communiceren, al doet het soms pijn omdat iets harder binnenkomt dan de intentie is. Ik vind veel troost bij de gedachte dat het bij ons beiden om één ding draait en dat is begrip. Jij wilt begrijpen waar de pijn zit en ik wil begrijpen waarom mensen blind, onverschillig of misschien wel ongevoelig zijn voor de pijn van de groep die minder vertegenwoordigd is in onze maatschappij. Waarom mag een dominante groep pijn doen en zich dan beroepen op vrijheid van meningsuiting en allerlei vage zaken onder cultuur scharen? Ik begrijp dat niet en ben bang dat ik dit misschien wel nooit zal begrijpen.” - Urias
De eerlijke en open dialoog tussen Marilien en Urias inspireerde de aanwezigen om met elkaar het gesprek aan te gaan over hedendaags racisme en discriminatie. Wanneer sprak je je uit tegen een racistische opmerking, en wanneer niet? En wat heb je nodig om meer burgermoed te tonen en je uit te spreken? Deze vragen stonden centraal in de gesprekken, als een leidraad in de zoektocht naar onderlinge empathie en begrip.
Tijdens de avond werden verschillende verbindende rituelen uitgevoerd die verwijzen naar het slavernijverleden. Aan het begin van de avond wreven gesprekspartners elkaars polsen met kokosolie in, terwijl ze op een bitter stukje hout kauwden: een ritueel om de pijn van het slavernijverleden weg te wrijven, met de bittere smaak van dit verleden in de mond. Ook deelden alle aanwezigen heri heri met elkaar: een maaltijd die met Keti Koti wordt gegeten en herinnert aan het slavernijverleden. En er was tijd voor bezinning en verbinding door middel van muziek. Tussen de gesprekken door zong het koor Fri Yeye treur- en bevrijdingsliederen die gezongen werden op de plantages in de tijd van de slavernij.
Het werd een inspirerende avond waar verbinding centraal staat. Precies waar wij van Schrijven naar de Toekomst voor staan. Mercedes Zandwijken gaf aan dat ze wel vaker met ons wil samenwerken. En dat willen wij ook!